Er waait een nieuwe wind door de gezondheidszorg. Nou ja, het is nog een briesje maar wel een met de potentie om uit te groeien tot een flinke storm. Althans als we Vijay Pande van het investeringsbedrijf Andreessen Horowitz mogen geloven. Het bedrijf investeert in start-ups die behandelingen en behandelmethoden aanbieden die de huidige ziektegedreven gezondheidszorg op grote schaal gaan veranderen. En Andreessen Horowitz is niet de enige. Steeds meer start-ups die zich op Leefstijl als Medicijn richten, verwerven grote investeringen.
Pande gelooft sterk in de opkomst van ‘digital therapeutics’ en ‘prescribed nutrition’. Digital therapeutics – onthoud die naam – klinkt toch een stuk beter dan het Nederlandse ‘digitale behandelmethodes’ of ‘voorgeschreven nutriënten’. Digital therapeutics wordt, na pillen gebaseerd op eenvoudige moleculen en meer complexe medicijnen gebaseerd op eiwitten, gezien als een volgende stap in de ontwikkeling van geneesmiddelen. Digital therapeutics zijn nieuwe behandelmethodes met digitale middelen die ons gedrag beïnvloeden, gecombineerd met nieuwe manieren waar we ziektes behandelen met leefstijl en voeding.
GEDRAGSVERANDERING
Deze nieuwe behandelmethodes zijn zeer geschikt voor mensen met chronische metabole ziektes. Voor deze mensen is veel winst te behalen door ze te behandelen met datgene wat hen ook heeft ziek gemaakt: hun leefstijl. Nu worden mensen met chronische aandoeningen als type 2 diabetes vooral behandeld met medicijnen die hun symptomen bestrijden zonder echt te genezen. Maar deze mensen hebben veel meer aan gedragsverandering, zoals een gezond eet- en beweegpatroon ondersteund door digitale hulpmiddelen. Type 2 diabetes kan door een dergelijke interventie worden omgekeerd en waarschijnlijk zelfs genezen.
“Er waait een nieuwe wind door de gezondheidszorg met nieuwe methodes waar we ziektes behandelen met leefstijl en voeding”
APOTHEEK ZONDER MEDICIJNEN
Laten we voor een voorbeeld even naar Amerika gaan, waarom ook niet. Ik las een mooi artikel over het ‘Fresh Food Pharmacy’-programma, dat wordt aangeboden door zorgaanbieder Geisinger. Het programma is een nieuw soort apotheek. Deze apotheek biedt geen medicijnen aan, maar heeft alleen gezonde en verse voedingsmiddelen in de schappen. Mensen met type 2 diabetes die meedoen in dit programma, krijgen bij de apotheek producten om gezonde maaltijden te bereiden en krijgen coaching in hoe ze de maaltijden moeten bereiden. Deelnemers zijn vooral mensen met een laag inkomen.
“In Amerika lijkt een businessmodel voor Leefstijl als Medicijn echt mogelijk”
INVESTEREN LOONT
De Fresh Food Pharmacy kost Geisinger zo’n 1.000 dollar per deelnemer per jaar. Het bedrijf ziet dit als investering, want de opbrengst is groter. De opbrengst wordt gemeten via een verbetering in de biomarker HbA1c. HbA1c meet de schommelingen in bloedsuikerspiegel van de laatste drie maanden. Geisinger berekent dat 1 procentpunt afname van HbA1c bij iemand met type 2 diabetes in de toekomst 8.000 dollar bespaart. En behalve het voorkomen van ernstige gevolgen van type 2 diabetes kan de Fresh Food Pharmacy ook effect hebben op het voorkomen van andere ziektes.
VIRTUELE KLINIEK
We blijven nog even in Amerika, waar een andere start-up zich richt op het genezen van ziektes met digital therapeutics. Het Amerikaanse Virta Health heeft de ambitie om zonder medicatie of operaties de ziekte van 100 miljoen mensen met type 2 diabetes te genezen. Virta Health is een virtuele kliniek die eerst met een speciaal dieet de glucosespiegels van mensen met diabetes in toom brengt, om vervolgens met coaching en eHealth de gedragsverandering van mensen te ondersteunen. Virta Health presenteert zichzelf als een volwaardige vervanging van de medicamenteuze behandeling van type 2 diabetes. Interessant is dat het bedrijf net 37 miljoen dollar als startkapitaal heeft verworven.
“Voor mensen met chronische metabole ziektes is veel winst te behalen door ze te behandelen met datgene wat hen ook heeft ziek gemaakt: hun leefstijl”
VAN BRIESJE NAAR STORM
In Amerika lijkt een businessmodel voor Leefstijl als Medicijn dus echt mogelijk. Natuurlijk weet ik dat de gezondheidszorgsituatie in Amerika niet te vergelijken is met die in Nederland. Toch is het opmerkelijk dat dergelijke initiatieven in Nederland zo moeizaam van de grond komen en vooral moeilijk een grote schaal bereiken. Veel initiatieven blijven klein of stranden nadat projectsubsidies stoppen. Grote investeringen in Nederlandse start-ups op dit gebied zijn er nog niet. En dat terwijl er in ons land op dit onderwerp veel kansrijke innovaties ontwikkeld zijn en worden. TNO heeft een aantal stukjes van de digital therapeutics-puzzel in handen; ze kan bijvoorbeeld type 2 diabeten met een nieuwe diagnosemethode sub-typeren om ze gericht met voeding en leefstijl te behandelen. Ook kan ze type 2 diabeten van digitaal gepersonaliseerd voedingsadvies voorzien. Welke ondernemers en investeerders maken samen met TNO van het Nederlandse Leefstijl als Medicijn-briesje een flinke storm en beginnen de Nederlandse Fresh Food Pharmacy of Virta Health?
André Boorsma
