De coronacrisis laat het belang van een gezonde leefstijl zien. Wie gezonder is heeft betere overlevingskansen bij een corona-infectie, en veelal is dat diegene die gezonder leeft. Het pleidooi van Lifestyle4health dat het stimuleren van een gezonde leefstijl onontbeerlijk is in de aanpak van de corona-epidemie, ondersteunt het Trimbos-instituut dan ook van harte. Onderdeel van een gezonde leefstijl is ook matig of geen alcoholgebruik, iets wat nog ontbrak aan genoemd pleidooi. Wij zien veel redenen om vanwege het coronavirus ook extra aandacht aan alcoholgebruik te besteden.
Alcoholgebruik en chronische ziekten
Zoals dat ook geldt voor andere leefstijlgedragingen zoals onvoldoende bewegen, ongezond eten en roken, is er een de relatie tussen alcoholgebruik en chronische ziekten. Dat geldt voor meer dan zestig aandoeningen, waaronder diabetes, hart- en vaatziekten, depressie en kanker. In het kader van COVID-19 is bovendien relevant om te noemen dat overmatig alcoholgebruik impact heeft op het immuunsysteem en het risico vergroot op luchtweginfecties.
Immuundip door binge drinken
Het acute (directe) effect van alcohol op het immuunsysteem is vermoedelijk tijdelijk en minder ernstig dan het effect van chronisch overmatig alcoholgebruik, maar aannemelijk is dat binge drinken zorgt voor een ‘immuundip’. Zo’n tijdelijke verstoring van het immuunsysteem kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid. Als die bijvoorbeeld optreedt op een drukke plek, waar veel mensen bijeenkomen, wordt geschreeuwd of gezongen (en dus veel virusdeeltjes in de lucht komen), dan is het risico op infectie vermoedelijk groter.
Toename alcoholgebruik
Afgelopen maanden werd er vaak gesproken over een toename van alcoholgebruik, maar die toename verwachten wij juist komende tijd. Er was tijdens de lock down inderdaad een groep van 11-21% die meer ging drinken. Eenzaamheid, stress, verveling en depressie speelden daarbij vermoedelijk een rol. De meeste mensen wijzigden hun alcoholgebruik echter niet, of gingen juist minder drinken. Dat laatste gold voor 18-22% van de mensen. Het wegvallen van het openbare sociale leven, waardoor er minder drinkplekken en -momenten waren, verklaart dat vermoedelijk voor een belangrijk deel.
Nu de cafés weer opengaan, en de recessie bovendien realiteit wordt, verwachten experts dat alcoholgebruik zal toenemen. Dat is niet alleen zorgelijk vanwege het effect van alcohol op gezondheid. Toenemend alcoholgebruik zorgt ook voor een toename van geweld, verkeersongevallen en verzuim. Bovendien is de vraag hoe goed de naleving van de corona-maatregelen lukt onder invloed van alcohol.
Alcoholgebruik matigen – juist nu
Het lijkt met elkaar in tegenspraak: er wordt een toename van alcoholgebruik verwacht, terwijl het belang van een gezonde leefstijl toeneemt. Zonder bijsturing is dat echter een waarschijnlijk scenario. Maar er liggen ook kansen voor een gunstiger scenario. De aanzet die vanuit het Nationaal Preventieakkoord is gegeven om problematisch alcoholgebruik terug te dringen, kan nu juist ook een enorme versnelling krijgen door de aandacht voor leefstijl. Dat lukt alleen als alcoholgebruik een vanzelfsprekend thema is in het gesprek en debat over leefstijl – van de spreekkamer tot de Tweede Kamer. Juist nu is het daarom belangrijk om eenduidig het signaal af te geven dat alcoholgebruik matigen hoort bij een gezonde leefstijl.
Meer informatie over alcohol en COVID-19 is hier te vinden.
