In het project Diablend onderzochten TNO, LUMC en Ruimtevolk samen met lokale partijen uit de Schilderswijk en Bouwlust/Vrederust hoe de leefomgeving bij kan dragen aan een gezonde leefstijl in de wijk. Ruim 60 mensen uit sociaal-, medisch-, wijkgericht-, gemeentelijk en wetenschappelijk veld kwamen samen om concrete oplossingsrichtingen ter bevordering van de gezondheid te ontwikkelen Ă©n tot uitvoering te brengen om samen tot een gezondere wijk te komen.
Het aantal mensen in Nederland met een leefstijlgerelateerde aandoening, zoals diabetes type 2 en obesitas, neemt toe. Steeds vaker krijgen zij vanuit de zorg een leefstijladvies. Dat is positief, want leefstijlinterventies kunnen daadwerkelijk bijdragen aan de verbetering van de gezondheid. Maar een gezonde leefstijl is makkelijker gezegd dan gedaan. Het vraagt bijvoorbeeld best veel kennis, discipline en doorzettingsvermogen om vaste gewoontes los te laten en op een andere manier te gaan leven. De zorg doet haar best mensen hierbij individueel te ondersteunen, maar een echt gezondere leefstijl valt en staat met het gedrag van alle dag. De fysieke en de sociale leefomgeving kan, vooral in wijken met gezondheidsachterstanden, een belangrijke rol vervullen om de gezonde keuze, de makkelijkste keuze te maken.
Tijdens drie Design-avonden in de LUMC campus in Den Haag kwamen meer dan 60 mensen uit sociaal-, medisch-, wijkgericht-, gemeentelijk en wetenschappelijk veld, op uitnodiging van TNO, LUMC en Ruimtevolk, samen om vanuit de leefomgeving naar leefstijl te kijken. Het onderzoek is mede mogelijk gemaakt door Health~Holland, Topsector Life Sciences & Health. Tijdens het onderzoek werd gekeken naar de behoefte van de inwoners, maar ook naar de knelpunten op de gebiedskaart ten aanzien van o.a. groen, hitte en luchtvervuiling, fietsverkeer in plaats van autoverkeer, sportfaciliteiten en sociale verbinding tussen groepen bewoners van verschillende culturen en leeftijden. Aan de hand van ideeën om de verbinding tussen bestaande initiatieven en mogelijkheden te vergroten, werd vervolgens een actieplan uitgewerkt met daarin twee concrete oplossingsrichtingen voor de wijk.
Inclusieve pleintjes en gezonde routes
Veranderingen in de inrichting van de fysieke omgeving kunnen meer uitnodigen tot een gezonde leefstijl. Meer ruimte op straat om veilig wandelen of fietsen te stimuleren en zo het autogebruik tegen te gaan, is daarin een eerste. Ten tweede zijn plekken in de wijk waar pleintjes aantrekkelijker ingericht en functioneel gemaakt kunnen worden zodat jong en oud er gebruik van kan maken om te bewegen en elkaar te ontmoeten. Een gezonde route langs gezonde en sociale initiatieven kan bovendien bijdragen aan een betere en gezondere verbinding met het Zuiderpark, waar mensen graag komen. Door periodieke activiteiten op de route en de pleintjes te organiseren, en ambassadeurs hiervoor te werven, raken deze steeds meer bekend bij de inwoners.
Online wijkplatform met leefstijlinitiatieven
Om alle leefstijl bevorderende initiatieven, van leefstijlcoach tot kookclub, van wandelgroep tot sportprogramma voor zowel inwoners als professional inzichtelijk te maken, biedt een online wijkplatform een uitkomst. Dit platform zorgt voor verbinding tussen medisch-, sociaal-, en maatschappelijk domein en kan inwoners helpen voor hen een passend leefstijlinitiatief te vinden. TNO en LUMC werken momenteel aan een aanvraag om een dergelijk platform te realiseren om zo 1000 inwoners van Den Haag met type 2 diabetes een gepersonaliseerde interventie aan te kunnen bieden waar leefstijl een belangrijk onderdeel van is.
Meer weten?
In Den Haag zijn de betrokken partijen (wijkwerkers, vrijwilligers, beleidsmarkers, ondernemers) geïnformeerd over wat de volgende stappen in hun wijk kunnen zijn. Bij de ontwikkeling van nieuwe plannen kunnen de betrokken partijen voortbouwen op het actieplan én de samenwerking verstevigen. Wil je in jouw wijk, gemeente of provincie een gezondere leefomgeving creëren? Ben je beleidsadviseur bij een gemeente of provincie? Neem contact op met Marloes van der Klauw van TNO om de mogelijkheden voor jouw stad of wijk te bekijken.