In dit nieuwsbericht blikken we terug op de 4e Lifestyle4Health netwerkbijeenkomst van 3 februari 2022, die gevuld was met interessante presentaties, discussies, kennismakingen en ideeënuitwisseling met de 100 digitaal aanwezigen. Tijdens de Lifestyle4Health netwerkbijeenkomsten geven experts uit het Lifestyle4Health netwerk updates over onderzoek, samenwerking en resultaten van de programmalijnen die centraal staan in het platform. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om samen met partners en andere partijen uit het netwerk relevante ontwikkelingen in leefstijlgeneeskunde te bespreken en verder te brengen.
Tijdens de plenaire opening van deze 4e editie gaf Hanneke Molema een update over de activiteiten en impact van het Lifestyle4Health netwerk. Enkele highlights werden gedeeld, zoals nieuwe onderzoeken (bijvoorbeeld naar de invloed van leefstijl op COVID-19 en de kosten van overgewicht en obesitas), het aansluiten van nieuwe partners, en nieuwe podcasts. Daarnaast lichtte Hanneke toe dat het niet langer de vraag is niet óf, maar hoe leefstijlgeneeskunde onderdeel wordt van de curatieve zorg. Hierop volgend riep Marjan van Erk (de aanwezigen op om de Routekaart Leefstijlgeneeskunde in te vullen, omdat dit instrument de bijdrage van iedereen aan leefstijlgeneeskunde zichtbaar maakt en zo richting kan geven aan de ontwikkelingen in het veld. Na deze opening volgden twee plenaire presentaties. De eerste ging over de wijze waarop gebruik gemaakt kan worden van de Health~Holland subsidie instrumenten en in de tweede werd het gezamenlijke actieplan leefstijlgeneeskunde, geïnitieerd door ministerie van VWS, Zorginstituut Nederland (ZINL) & de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), toegelicht.
Health~Holland subsidie instrumenten
Jolande Zijlstra gaf uitleg over de Health~Holland toeslag en subsidiemogelijkheden die beschikbaar zijn voor de implementatie van leefstijlgeneeskunde in de praktijk. De PPS-toeslagregeling stimuleert samenwerkingsprojecten, doordat elke privaat geïnvesteerde euro beloond wordt met 30 cent PPS-toeslag aan de topsector Life Science and Health. Van de aanwezigen, gaf 67% aan nog niet eerder gebruik te hebben gemaakt van de PPS-toeslagregeling. Dit terwijl de PPS-toeslagregeling in potentie een grote impuls kan geven aan leefstijlgeneeskunde: zo leidde de regeling in 2013 nog tot 4 miljoen Euro, en inmiddels tot 67 miljoen Euro voor nieuwe samenwerkingsprojecten. De PPS-toeslagregeling kent een aanvraagprocedure met 4 routes die Jolande Zijlstra tijdens de netwerkbijeenkomst gedetailleerd toelichtte. PPS-toeslag kan opgebouwd en ingezet worden door verschillende organisaties, zoals onderzoeksorganisaties, zorgverzekeraars, gezondheidsfondsen, patiënten verenigingen, etc. Voor meer informatie, lees verder op de Health~Holland website.
Actieplan leefstijlgeneeskunde ministerie van VWS, Zorginstituut Nederland & de Nederlandse Zorgautoriteit
In een drieluik presenteerden Roselien Elema (VWS), Freekje van der Meer (ZINL) en Yvon Heijmans (NZa) het gezamenlijke actieplan leefstijlgeneeskunde dat VWS, ZINL en de NZa op dit moment gezamenlijk opstellen, vanuit de gedachte dat er meer impact gemaakt kan worden wanneer samengewerkt wordt. Doel van de toelichting op dit actieplan tijdens de netwerkbijeenkomst was het ophalen van input uit het veld en het stellen van prioriteiten. Het actieplan richt zich op vier doelen:
1) informeren en adviseren,
2) het wegnemen van knelpunten binnen het huidige stelsel,
3) onderzoek en monitoring en
4) onderwijs en richtlijnen, waarbij voor ieder doel de eerste acties geformuleerd zijn in het actieplan.
Via een poll kwam naar voren dat het wegnemen van knelpunten binnen het huidige stelsel als het belangrijkste is volgens aanwezigen, gevolgd door onderzoek en monitoring.
Vervolgens is aan de aanwezigen gevraagd om prioriteit te geven aan de door VWS, ZINL en NZa benoemde acties per doel. Een eerste prioritering maakte duidelijk dat men ‘beoordelen leefstijlgeneeskunde binnen toekomstige bekostigingssystematieken’ als actie met hoogste prioriteit ziet binnen om knelpunten binnen het huidige stelsel weg te nemen. Binnen het doel ‘onderzoek en monitoring’ stemde men het meeste voor ‘opstellen handreiking opname basispakket’ en ‘budget vrijmaken voor onderzoek’. De komende periode werken de drie partijen verder aan het actieplan en een prioritering van acties. Tot 17 februari kun je via deze link input en feedback geven.
Na deze plenaire sessie gingen de aanwezigen uiteen in groepen, voor een discussie in deelsessies over de volgende thema’s:
Voorbeelden van dataoplossingen voor leefstijlgeneeskunde
In deze deelsessie werden de aanwezigen bijgepraat over (Europese) ontwikkelingen van het moment en praktijkvoorbeelden van dataoplossingen voor leefstijlgeneeskunde gedeeld. Chris Evelo (Maastricht University) besprak het Food Nutrition Security (FNS)-cloud initiatief waarbij het doel is om bestaande en nieuwe datasets op het gebied van voeding en gezondheid te combineren om zo nieuwe diensten te kunnen bieden en onderzoekers te ondersteunen in het gebruik van data rondom gezondheid en agrifood. Daarnaast sprak Chris over de nieuwe Food and Nutrition Community in ELIXIR. ELIXIR heeft als doel lifescience (data)resources binnen Europa bij elkaar te brengen. Binnen deze nieuwe community doen ze dit om inzichtelijk te krijgen hoe voedingskeuzes gezondheid beïnvloeden. Hiervoor is het van belang de data FAIR (Findable, Accessible, Interoperable en Reusable) te maken en vervolgens in praktijk met elkaar te combineren. André Dekker (Maastricht UMC en Maastro Clinic) presenteerde het CARRIER project, waarin big data vanuit ziekenhuizen, huisartsen en het CBS worden gebruikt om een AI model te trainen dat hart- en vaatziekten detecteert. Daarnaast worden door middel van een gamified lifestyle coach (eCoach) preventieve gepersonaliseerde leefstijl interventies aangeboden. André ging ook in op de complexiteit van het combineren van deze verschillende data, en hoe daarbij rekening is gehouden met privacy wetgeving.
Hoe implementeren we een breed gezondheidsperspectief door middel van GezondMeten?
In de interactieve deelsessie GezondMeten is onder leiding van Jessica Kiefte (LUMC) en Suzan Wopereis (TNO) nagedacht over hoe het instrument GezondMeten kan bijdragen aan het implementeren van een breder gezondheidsperspectief en hoe dit instrument verder ontwikkeld kan worden. Het GezondMeten instrument meet gezondheid door te kijken naar de beleefde gezondheid, biomedische- en omgevingsfactoren. Het huidige instrument is wetenschappelijk onderbouwd en praktisch toepasbaar . De enthousiaste deelnemers aan de sessie hebben suggesties aangedragen zoals het inzetten van het instrument op scholen of als nulmeting in projecten. Ook is gesproken over het (meer) toevoegen van mentale gezondheid aan het instrument en het gebruiken van big data voor validatie en brede inzet van het instrument. Veel deelnemers wezen daarnaast op het belang van lef om een breder gezondheidsperspectief in de zorg te implementeren. Kortom, veel waardevolle input om met behulp van GezondMeten een breder gezondheidsperspectief te realiseren en om GezondMeten verder te ontwikkelen!
Meer weten over GezondMeten? In deze podcast wordt het instrument, de ontwikkeling daarvan en het voorziene gebruik toegelicht. Later dit jaar verschijnt nog een wetenschappelijke paper. Altijd op de hoogte zijn van nieuwste ontwikkelingen van GezondMeten? Laat bij het downloaden van de vragenlijsten je e-mailadres achter!
Leefstijlgeneeskunde: wie betaalt?
In de interactieve deelsessie Leefstijlgeneeskunde op het werk: wie betaalt? bespraken Noortje Wiezer (TNO), Martine van Egmond (TNO) en Carlijn Brouwer (TNO) welke stakeholders een rol spelen bij leefstijlinterventies op de werkvloer en wat hun belangen zijn, om vervolgens met de aanwezigen na te denken over een passend business model. Lies van Berkel (Zilveren Kruis) leidde de sessie in met een beschrijving van hoe Zilveren Kruis haar rol als zorgverzekeraar verbreedt door niet enkel de coördinatie en financiering van zorg te vervullen, maar ook een bijdrage te leveren aan het verbeteren van gezondheid. Dit doet Zilveren Kruis door klanten te motiveren in gezond gedrag, en door in het zorgveld partner te zijn in gezondheid. Het illustratieve voorbeeld van hoe dit plaatsvindt in de regio Amsterdam deed de aanwezige deelnemers concluderen dat grote stappen makkelijker gezet worden door samenwerking. Zo helpen coalities om gezamenlijke investeringen te dragen en bieden coalities het platform om het gesprek aan te gaan met de politiek over wat er nodig is voor echte systeemverandering. De aanwezige deelnemers zagen naast zorgaanbieders, zorgverzekeraars en gemeenten ook een belangrijke stakeholder in werkgevers. In de break-outgroepjes dachten de aanwezigen met elkaar na over de belangen van werkgevers, waarbij zij verzuimreductie als goede businesscase aanwezen voor preventie.
Medische maaltijden voor mensen met diabetes type 2 via de voedselbank, hoe realiseren we dat?
De (kosten)effectiviteit van ‘free medically tairoled meals’ (medische maaltijden, verstrekt op recept) is al aangetoond in Amerika (Berkowitz SA et al 2019 JAMA). Personen die deze maaltijden ontvingen hadden een 49% lager risico op ziekenhuisopname en 72% lager risico op gespecialiseerde zorg. Deze indrukwekkende resultaten vormden de inspiratiebron voor deze deelsessie met als centrale vraag: medische maaltijden voor mensen met diabetes type 2 via de voedselbank, hoe realiseren we dat in Nederland? In de deelsessie is met partners uit het Lifestyle4Health netwerk gesproken over de opzet van een onderzoek naar de (kosten)effectiviteit en haalbaarheid van gratis medische maaltijden in de Nederlandse context. Hieronder een greep uit de vragen die aan bod kwamen:
Zie je een rol voor jezelf of jouw organisatie in het project ‘Medische maaltijden voor mensen met diabetes type 2 via de voedselbank’? Neem dan contact op met Gerda Pot en vermeld jouw mogelijke bijdrage.
We kijken terug op een geslaagde 4e editie van de Lifestyle4Health netwerkbijeenkomst en we kijken nu al uit naar de volgende bijeenkomst in het najaar. Houd onze nieuwsbrief, website en LinkedIn pagina in de gaten voor meer informatie. De netwerkbijeenkomsten worden voor en door onze partners georganiseerd en (soms gedeeltelijk) opengesteld voor professionals die een (wetenschappelijke) bijdrage kunnen leveren aan een van de programmalijnen.
Deze netwerkbijeenkomst werd mede mogelijk gemaakt door Health~Holland, Topsector Life Sciences & Health.
