Suzan Wopereis doet onderzoek naar het effect van voeding op onze gezondheid. Daarvoor ontving ze de prijs ‘excellente onderzoeker van het jaar 2015’.
Al vroeg droomde Suzan Wopereis ervan om mensen te genezen van allerlei ongeneeslijke ziekten. Vandaar haar promotie in de medische wetenschappen. Daar kwam nog bij dat haar vader tijdens die promotie ernstig ziek werd. De gebeurtenis maakte diepe indruk op de onderzoekster. ‘Mijn vader had atherosclerose, een hart- en vaatziekte’, vertelt Wopereis. ‘Voor de operatie kreeg hij te horen dat hij meer moest lopen. Ik zag voor het eerst van heel dichtbij hoe voeding en bewegen het zelfherstellende vermogen van het lichaam kunnen bevorderen.’
LEEFSTIJL EN DIABETES
Die impact van leefstijl op gezondheid speelt ook in haar huidige onderzoek een belangrijke rol. Wopereis houdt zich onder andere bezig met prediabetes en diabetes type II, ook wel ouderdomsdiabetes genoemd. Te weinig beweging en te calorierijk eten zijn een belangrijke oorzaak van deze diabetesvariant. Zelfs mensen met ouderdomsdiabetes in een ver gevorderd stadium kunnen nog van de ziekte afkomen, als ze hun leefwijze maar structureel veranderen. Helaas is dat niet eenvoudig, erkent Wopereis. ‘Iedereen weet dat gevarieerd en matig eten en regelmatig bewegen beter is. Het blijkt alleen ontzettend moeilijk om ons gedragspatroon aan te passen.’
VERSCHILLEN
Met haar onderzoek hoopt ze mensen met ouderdomsdiabetes daar een handje bij te helpen. Wopereis ontdekte namelijk dat tussen groepen patiënten belangrijke verschillen bestaan. ‘Bij diabetes raken verschillende organen aangetast, alleen blijkt dat niet bij iedereen in dezelfde volgorde te gebeuren. Daardoor hebben sommige mensen meer baat bij bewegen, terwijl andere juist winst boeken bij een dieet.’ Samen met een groep huisartsen, diëtisten en fysiotherapeuten werkt ze samen om mensen met ouderdomsdiabetes advies op maat te geven. Wopereis hoopt dat dit patiënten motiveert om hun gedrag in kleine stapjes aan te passen.
Bij diabetes raken verschillende organen aangetast, alleen blijkt dat niet bij iedereen in dezelfde volgorde te gebeuren
VETTE MILKSHAKE
Bovenstaande is slechts een greep uit de vele projecten waaraan Wopereis verbonden is. Stel haar één vraag over haar onderzoek en ze kan uren blijven praten. Over een app die ze helpt ontwikkelen om mensen voedingsadvies op maat te kunnen geven. Of over haar onderzoek naar de veerkracht van het metabole systeem: de mate waarin het lichaam herstelt na, bijvoorbeeld, het eten van een vette milkshake. Wat de projecten met elkaar gemeen hebben, is het doel om de uitwerking van voeding op het lichaam zo goed mogelijk te doorgronden.
ENERGIE
Dat doet ze niet alleen. Ze werkt samen met het bedrijfsleven, kennis- en zorginstellingen en bundelt haar krachten met partners binnen grote Europese onderzoeksconsortia. Juist die samenwerking maakt haar werk zo interessant, vertelt ze. ‘Binnen dit onderzoek komen veel disciplines bij elkaar: voeding, moleculaire biologie, biomedische technologie, gedragswetenschappen, maar ook ICT en data-analyse. Onderzoek doen op het grensvlak van verschillende disciplines en daar stapjes in kunnen maken, dat geeft me heel veel energie. Bovendien werk ik bij TNO binnen een superleuk team.’
Binnen dit onderzoek komen veel disciplines bij elkaar: voeding, moleculaire biologie, biomedische technologie, gedragswetenschappen, maar ook ICT en data-analyse
ZELFVERTROUWEN
Het enthousiasme is blijkbaar wederzijds. Om ‘Excellente onderzoeker van het jaar’ bij TNO te worden, moet je voorgedragen worden door collega’s. ‘Dat vond ik het allerleukste aan de prijs, dat mijn naaste collega’s blijkbaar onder de indruk zijn van wat ik doe’, vertelt Wopereis. ‘Dat is een enorme eer en geeft me echt een fijn gevoel en zelfvertrouwen.’
PERSOONLIJKE IMPACT
Met haar vader gaat het weer goed. Onlangs wist ze hem van overbodige medicatie te verlossen, doordat ze toevallig een wetenschappelijk artikel las dat op hem van toepassing bleek. ‘Het was de eerste keer dat ik echt geholpen heb bij iemands genezing met mijn eigen kennis’, vertelt ze blij. ‘Ook onze pilots dragen bij aan de verbetering van de gezondheid van mensen. Impact realiseren komt nu echt wel heel dichtbij.’