Stichting Je Leefstijl Als Medicijn is een patiëntenorganisatie voor mensen die door middel van leefstijl hun gezondheid willen bevorderen. De persoonlijke ervaring van oprichter en (voormalig) diabetes type 2-patiënt Wim Tilburgs is uitgegroeid tot de stichting. “Met leefstijl als medicijn heb ik mijn diabetes weten te doorbreken. Als stichting willen we het aantal mensen dat lijdt aan een leefstijl gerelateerde ziekte verminderen. Dat doen we door met ervaringsdeskundigen mensen te ondersteunen bij het bevorderen van hun gezondheid met behulp van leefstijl”, legt Tilburgs uit.
In deze serie gaan we met diverse partners en experts uit het Lifestyle4Health-netwerk in gesprek over hoe zij bijdragen aan leefstijlgeneeskunde en de missie van het Lifestyle4Health-platform.
Persoonlijk verhaal achter Je Leefstijl Als Medicijn
In 2015 woog Wim Tilburgs 125 kilo en moest hij insuline spuiten vanwege zijn, steeds erger wordende diabetes type 2. “Ik kon geen 500 meter achter elkaar lopen, transpireerde ernstig, had last van huiduitslag en jeuk, mijn gebit begon uit te vallen en ik kreeg last van psychische problemen (burn-out en PTSS). Kortom, ik was ernstig ziek en was op weg naar nog meer (fysieke) ellende. Mijn zoon was bezorgd en confronteerde me daarmee. Dat heeft me ertoe gezet actie te ondernemen. Ik begon op mijn voeding te letten en te bewegen, toch kwam ik 10 kilo aan. Dankzij een uitzending van RTL Late Night met de Amerikaanse professor Robert Lustig (emeritus-hoogleraar kindergeneeskunde) en het boek ‘Why we get fat’ van Garry Taubes snapte ik dat niet alleen calorieën tellen maar ook hormonen een rol spelen bij obesitas en de insuline die ik spoot me juist dikker maakte. Ik ben begonnen met een ketogeen dieet, met vooral eiwitten, groente en vet, maar weinig koolhydraten. In vier maanden ben ik 30 kilo en 20 centimeter (buikomvang) kwijtgeraakt. Bovendien kon ik binnen 2 dagen stoppen met insuline. Ik kreeg meer energie en ging meer bewegen. Nu ben ik gezond, heb geen diabetes meer, sport en beweeg weer met plezier – ben van geen 500 meter kunnen lopen naar het lopen van de halve marathon gegaan –, kan helderder nadenken en ben opgewekter”, vertelt Tilburgs.
Elke persoon met diabetes is anders
Diabetes type 2 patiënten worden vaak over één kam geschoren, maar de onderliggende problematiek kan sterk verschillen. “Apotheker Anne-Margreeth Krijger-Dijkema heeft laten zien dat diabetyperen van patiënten tot succesvolle maatwerkbehandeling kan leiden. Daarbij zijn het bètacel functioneren (alvleesklier) en insulineresistentie (lever) van belang. Er is geen pasklare oplossing die voor iedereen werkt. Zo is het broodje gezond uit de ‘Schijf van vijf’ voor mij niet gezond door mijn insulineresistentie en beperkt functionerende alvleesklier. We zouden moeten naar voeding op maat, leefstijl op maat. De leefstijlpijler voeding is voor de meeste van ons een belangrijke pijler om mee te starten, maar ook andere elementen – beweging, verbinding, ontspanning, middelen en slaap – hebben invloed. Daarom maken we gebruik van het leefstijlroer ontwikkeld door Arts en Leefstijl, dat is onze pillenkast”, stelt Tilburgs.
Waarde supportgroepen
Je Leefstijl Als Medicijn is een platform dat voor en door patiënten is opgebouwd en inmiddels rond de 9.000 leden telt. Op het platform delen mensen leefstijlervaringen en coachen ze elkaar. “We proberen moeilijke informatie behapbaar aan te bieden op diverse manieren en niveaus. Al onze teamleden zijn enthousiast over het bevorderen van gezondheid met behulp van leefstijl. Ze hebben zelf ervaring dat hun ziektelast vermindert en dat ze daardoor beter deel kunnen nemen aan de samenleving. Vanuit dit enthousiasme delen we onze inzichten, kennis en ervaringen. Lotgenotencontact is zeer waardevol. Steun, motivatie en inspiratie van andere mensen die ook bezig zijn met het veranderen van hun leefstijl is erg belangrijk. Het is mooi om te zien dat al veel mensen met diabetes type 2 via deelname aan het platform erin zijn geslaagd om hun medicatie te verminderen, om af te vallen en zich gezonder voelen. Vanuit deze persoonlijke ervaringen en in samenwerking met onze medische en wetenschappelijke adviseurs kijken we steeds breder naar diverse chronische aandoeningen en ontstaan er steeds meer supportgroepen. Naast ‘Diabetes 1 In Eigen Hand’ en ‘Diabetes 2 Doorbreken’ hebben we supportgroepen rondom overgewicht, migraine en psoriasis”, aldus Tilburgs.
Onderzoek van TNO toont aan dat de grote meerderheid van de leden van Diabetes2Doorbreken, een online Facebook community met ruim 2.000 deelnemers, met de onlinesupportgroep meer bereikt dan ze alleen zouden kunnen. Diabetes2Doorbreken is één van de initiatieven van Je Leefstijl Als Medicijn die terug te vinden is in de Routekaart Leefstijlgeneeskunde, een initiatief van Lifestyle4Health en Vereniging Arts en Leefstijl om de ontwikkelingen in leefstijlgeneeskunde te versterken en versnellen.
Samenwerking met L4H
Stichting Je Leefstijl Als Medicijn is sinds begin 2020 partner van Lifestyle4Health. Het partnerschap richt zich met name op interventies die de eigen regie van mensen met een chronische ziekte versterken. Tilburgs: “Het doel is om samen persoonsgerichte leefstijlgeneeskunde verder te ontwikkelen. Dankzij de samenwerking met Lifestyle4Health kunnen we onze resultaten voorzien van formeel wetenschappelijk bewijs en onderbouwen om verantwoorde keuzes te maken. Het is fijn om samen te werken met Lifestyle4Health vanuit de wetenschap en Vereniging Arts en Leefstijl vanuit de artsen.”
Peergroup-initiatieven zoals Je Leefstijl Als Medicijn spelen een belangrijke rol in de zorg, denkt Tilburgs. Dat heeft te maken met een lacune of mismatch in het zorgsysteem. Artsen komen er vaak onvoldoende aan toe hun patiënten van voldoende leefstijladvies te voorzien. De patiënt moet zijn eigen weg zien te vinden. Door elkaar te coachen komen ze verder. Een probleem is echter dat zijn middelen beperkt zijn. Als vrijwilligersorganisatie is het moeilijk voor Je Leefstijl Als Medicijn om zijn activiteiten op te schalen. “Samen met Ancora Health en TNO willen we daarom een functionele eHealth-tool ontwikkelen om meer mensen te kunnen bereiken. Daarnaast zijn we bezig met diverse lokale initiatieven, met onder meer 2diabeat, om de leefstijlgeneeskunde op wijkniveau toegankelijk te maken”, legt Tilburgs uit. Onder meer in Helmond en Leiden is Je Leefstijl Als Medicijn inmiddels bij lokale projecten betrokken. En GezondDorp Leende, het geruchtmakende initiatief van artsen, bewoners en ondernemers in het Brabantse dorp, heeft zich bij Je Leefstijl Als Medicijn aangesloten.
Uitdagingen
“De gemotiveerde mensen vinden hun weg naar onze stichting, maar we missen een heleboel mensen die potentieel baat kunnen hebben van onze support. De 2.000 deelnemers aan Diabetes2Doorbreken zijn een druppel op de gloeiende plaat als je bedenkt dat er ruim één miljoen mensen met diabetes in Nederland zijn. Hoe kunnen we die mensen bereiken? Hoe kunnen we de leefomgeving, een enorm belangrijke pijler, zo aanpassen dat gezonder leven de makkelijke keuze wordt? Ons zorgsysteem moet meer ingericht worden op structurele leefstijlinterventies. Daarmee kunnen we de metabole disfunctie, die ten grondslag ligt aan veel chronische aandoeningen, terugdringen en herstellen. Om echt grote stappen te maken is eenzelfde tactiek als bij roken nodig. Ongezonde producten zouden duurder moeten zijn of uit de schappen gehaald worden. Het is toch niet meer van deze tijd dat aanbiedingen bij bijvoorbeeld de supermarkt ongezonde keuzes zijn. Het systeem moet helemaal op de schop”, besluit Tilburgs.
